na szczycie
  • Jawor, Jaworz, Jaworze
    13.06.2007
    13.06.2007
    Szanowni Państwo,
    jest góra o nazwie Jaworze. Jak się odmienia tę nazwę? „Wracamy ze szczytu Jaworza” czy „Wracamy ze szczytu Jaworze”? „Idziemy na Jaworz” czy „Idziemy na Jaworze”? Należy zaznaczyć, iż różne szczyty mogą nosić nazwy: Jaworz, Jaworze (wspomniany), Jawor itp.
    Pozdrawiam i z góry dziękuję za informację.
  • Lhotse
    20.04.2020
    20.04.2020
    Szanowna Poradnio!
    Czy da się ustalić rodzaj gramatyczny Lhotse, czwartego szczytu Ziemi? Będę wdzięczna za podpowiedź.
    Serdecznie pozdrawiam
    Mira Perlińska
  • Reforma pisowni – odcinek 1

    2.06.2024
    2.06.2024

    Mam prośbę o mediację językową, otóż 1 stycznia 2026 r. w Polsce nastąpi wielka reforma ortografii. Rada Języka Polskiego przygotowała już w tym celu nowe „Zasady pisowni i interpunkcji”. Zmieni się np. pisownia nazw świąt. Ma być ona jednolita. Ale na str. 42 Zasad mamy „Święto Trzech Króli”, a na str. 71 „święto Bożego Narodzenia” (i to dwukrotnie). Jak zdaniem Poradni PWN powinno się za dwa lata poprawnie zapisywać nazwy dwóch najważniejszych świąt w Polsce: świąt Bożego Narodzenia i świąt Zmartwychwstania Pańskiego? A jak jest poprawnie obecnie?

  • użycia metaforyczne
    6.12.2001
    6.12.2001
    1. Czy słowa klarowny używa się w języku polskim z zasady dla określenia własności substansji materialnej, na przykład soku, czy może być ono używane dla określenia własności tekstu lub idei?
    2. Czy słowo intymny ma w języku polskim znaczenie odnoszące się tylko do międzyludzkich związków zmysłowych albo seksualnych, czy może być użyte również dla określenia zażyłości duchowej albo intelektualnej pomiędzy ludźmi?
    3. Czy słowo wspinaczka w języku polskim używane może być jedynie na określenie zdobywania szczytów górskich, czy również jako przenośnia, w wyrażeniach wspinaczka po stopniach kariery, wspinaczka na wyżyny ducha?
    4.Czy słowo realność jest pseudopolskie, czy może być używane w języku polskim na równi z rzeczywistością?
    5. Czy słowo rozprawa oznacza tylko rozprawę sądową, czy można go używać na określenie omawiania czegoś, dyskusji, dysputy?

    Załączam wyrazy szacunku,
    Paul Jaworski
  • wyjechać czy wjechać windą?
    23.11.2010
    23.11.2010
    Ze znajomymi toczymy boje co do poprawności sformułowania wyjechać windą. Ja twierdzę, że windą można wyjechać (załóżmy – na IV piętro). Według znajomych na czwarte piętro windą należy wjechać (bez literki y). Wyjechać według znajomych można windą, ale co najwyżej z kopalni (czyli spod ziemi), wyjechać można również samochodem z garażu (niezależnie, czy jest on niżej, czy wyżej).
    Czy któraś z form jest w tym wypadku jedyną poprawną bądź bardziej poprawną??
  • Wyżyna Czesko-Morawska, której nie było

    23.09.2022
    2.11.2016

    Byłabym bardzo wdzięczna za wyjaśnienie pisowni wyżyny czesko-morawskiej, przedstawionej jako wzorcowa na tegorocznym dyktandzie w Katowicach: Z wyżyn, z czesko-morawskiej zwłaszcza… . W słowniku ortograficznym zaleca się pisownię tej nazwy dużymi literami.

    Z góry bardzo dziękuję za wyjaśnienie.

    Z poważaniem

    Agnieszka Buczkowska

  • czarnosecinny
    27.10.2005
    27.10.2005
    Co to znaczy, że coś jest czarnosecinne? Często słyszę ostatnio to słowo, ale nigdzie nie mogę znaleźć jego znaczenia.
    Z góry dziękuję i pozdrawiam.
  • dealer czy diler, Opla czy opla?
    23.02.2011
    23.02.2011
    Mam pytanie dotyczące pisowni nazw samochodów. Oczywiście wiem, iż poprawnie należy pisać: „Jechałem oplem” itp., ale – „Kupiłem auto marki Skoda”. Proszę o odpowiedź, co w przypadku, gdy trzeba napisać: „Na rynku są nowe modele: opel astra sports tourer, volkswagen golf gti, mercedes klasy e”. Producenci aut piszą nazwy modeli z wielkich liter. Proszę także o odpowiedź, czy poprawnie pisze się słowo dealer samochodowy, czy diler samochodowy.
  • Estoński wpływ?

    22.04.2021
    22.04.2021

    Szanowni Państwo,

    ostatnio trafiłem na estońskie przysłowie: laps räägib siis, kui kana pissib. W dosłownym tłumaczeniu brzmi ono „dziecko mówi, gdy kura sika”, a oznacza mniej więcej to samo, co nasze Dzieci i ryby głosu nie mają. Od razu skojarzyło mi się to z dosadnym bon motem Piłsudskiego: Wam kury sz… prowadzać, a nie politykę robić, który dotychczas postrzegałem jako wyraz kreatywności marszałka. Czy może mieć on jednak jakieś analogiczne źródła we frazeologii np. Wileńszczyzny?

  • Mieszkaniec Żuław

    8.01.2024
    8.01.2024

    Dzień dobry, jak poprawnie nazwać mieszkańca Żuław: Żuławianin czy Żuławiak?

    Pozdrawiam

    Agnieszka

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego